बिरसा मुंडा कृषी क्रांती योजना म्हणजे काय?
महाराष्ट्रात अनेक शेतकरी पाण्याच्या कमतरतेमुळे त्रस्त आहेत. विशेषतः कोरडवाहू भागात पिकांना पुरेसं पाणी मिळणं अवघड आहे. याच समस्येला तोंड देण्यासाठी सरकारने बिरसा मुंडा कृषी क्रांती योजना सुरू केली आहे. या योजनेचा मुख्य उद्देश आहे शेतीची सिंचन क्षमता वाढवणं आणि कोरडवाहू जमीन ओलिताखाली आणणं . यामुळे शेतकऱ्यांना पिकांसाठी योग्य वेळी आणि पुरेसं पाणी मिळेल, ज्यामुळे उत्पादन आणि उत्पन्न दोन्ही वाढेल.
“पाणी नाही तर शेती कसली? पण आता या योजनेमुळे विहिरीत बोअरिंग करणं सोपं झालंय. सरकारचा हातभार लागला तर आम्ही वर्षभर शेती करू शकतो.” खरंच, ही योजना शेतकऱ्यांसाठी आशेचा किरण आहे.
योजनेचे फायदे काय?
या योजनेचा लाभ घेतला तर शेतकऱ्यांना खूप काही मिळतं. काही खास फायदे पाहूया:
-
आर्थिक मदत : विहीर आणि बोअरिंगसाठी ४०,००० रुपये अनुदान मिळतं, ज्यामुळे शेतकऱ्यांवरील आर्थिक ताण कमी होतो.
-
सिंचनाची सोय : बोअरिंगमुळे विहिरीतून जास्त पाणी उपलब्ध होतं, ज्यामुळे शेतात वर्षभर सिंचन करता येतं.
-
उत्पादनात वाढ : पुरेसं पाणी मिळाल्यामुळे पिकांचा दर्जा सुधारतो आणि उत्पादन वाढतं. यामुळे बाजारात चांगला भाव मिळतो.
-
कोरडवाहू शेतीला बूस्ट : कोरडवाहू जमिनी आता ओलिताखाली येऊ शकतात, ज्यामुळे शेतकऱ्यांना हंगामी ताण सहन करावा लागत नाही.
कोण पात्र आहे?
ही योजना विशेषतः अनुसूचित जमाती (ST) शेतकऱ्यांसाठी आहे. पण पात्र होण्यासाठी काही अटी आहेत:
-
शेतकरी अनुसूचित जमातीचा असावा.
-
शेतकऱ्याकडे किमान ०.४० हेक्टर आणि कमाल ६ हेक्टर जमीन असावी. जर जमीन ०.४० हेक्टरपेक्षा कमी असेल, तर दोन किंवा अधिक शेतकरी एकत्र येऊन करार करून अर्ज करू शकतात.
-
दारिद्र्यरेषेखालील (BPL) शेतकऱ्यांना प्रथम प्राधान्य मिळेल. पण खूशखबर अशी की, वार्षिक उत्पन्नाची १.५० लाखांची मर्यादा आता रद्द झाली आहे!
-
वैयक्तिक वनहक्क पट्टा धारक शेतकरीही पात्र आहेत.
-
शेतकऱ्याकडे शेतकरी ओळखपत्र असणं अनिवार्य आहे.
आवश्यक कागदपत्रे
अर्ज करताना खालील कागदपत्रे तयार ठेवा:
-
जात प्रमाणपत्र : सक्षम अधिकाऱ्यांकडून मिळालेलं.
-
जमिनीचे दस्तऐवज : ७/१२ आणि ८-अ उतारा, ज्यावर शेतकऱ्याचं नाव असावं.
-
शेतकरी ओळखपत्र .
-
आधार कार्ड : बँक खात्याशी लिंक केलेलं असावं.
-
बँक खात्याचे तपशील.
अर्ज कसा करायचा?
अर्ज करणं खूप सोपं आहे, आणि तेही ऑनलाइन! फक्त खालील स्टेप्स फॉलो करा:
-
महाडीबीटी पोर्टलवर जा : https://mahadbt.maharashtra.gov.in/farmer/login/login या संकेतस्थळाला भेट द्या.
-
नोंदणी करा : “New Registration” वर क्लिक करा आणि आधार कार्डच्या तपशीलासह खातं तयार करा.
-
अर्ज भरा : सर्व माहिती आणि कागदपत्रे अपलोड करा.
-
सबमिट करा : अर्ज तपासून सबमिट करा. लक्षात ठेवा, प्रथम येणाऱ्यास प्रथम प्राधान्य ही पद्धत लागू आहे, त्यामुळे लवकर अर्ज करा!
काही शंका असल्यास तुमच्या तालुका कृषी अधिकारी कार्यालयाशी संपर्क साधा. त्यांच्याकडे सगळी माहिती उपलब्ध आहे.
का आहे ही योजना खास?
ही योजना खास आहे कारण ती थेट शेतकऱ्यांच्या गरजांना हात घालते. कोरडवाहू शेतीत पाण्याचा प्रश्न हा सगळ्यात मोठा आहे. बोअरिंग केल्यानंतर शेतातून वर्षभर पिकं घेता यायला लागतील. आधी फक्त पावसावर अवलंबून असायचे, पण योजनेचा लाभ घेऊन बाजरी, ज्वारी, आणि काही भाज्याही घेतील. त्याचं उत्पन्न दुप्पट होईल! अशा योजनांमुळे खरंच शेतकऱ्यांचं आयुष्य बदलतं.
