सेवा पंधरवडा: शेतकऱ्यांसाठी विशेष उपक्रम
महाराष्ट्र शासनाने शेतकऱ्यांच्या दैनंदिन गरजांना प्राधान्य देत १७ सप्टेंबर ते २ ऑक्टोबर २०२५ या कालावधीत ‘सेवा पंधरवडा’ उपक्रम आयोजित केला आहे. या उपक्रमाचा एक महत्त्वाचा भाग म्हणजे १७ ते २२ सप्टेंबर २०२५ दरम्यान राबवली जाणारी शेतरस्ता मोहीम.
महसूल मंत्री चंद्रशेखर बावनकुळे यांनी पत्रकार परिषदेत याबाबत माहिती देताना सांगितले की, या मोहिमेमुळे शेतकऱ्यांना त्यांच्या शेतापर्यंत पोहोचण्यासाठी सुलभ रस्ते उपलब्ध होणार आहेत. ही मोहीम पारदर्शक आणि शेतकरीकेंद्रित असेल, असेही त्यांनी स्पष्ट केले.
शेतरस्ता मोहिमेचे स्वरूप
या मोहिमेचा मुख्य उद्देश प्रत्येक शेतकऱ्याला त्यांच्या शेतापर्यंत सुलभ आणि कायमस्वरूपी रस्ता उपलब्ध करून देणे हा आहे. यासाठी विविध योजनांच्या निधीचा समन्वय साधून एक समग्र योजना आखण्यात आली आहे. या मोहिमेदरम्यान खालील कामे केली जाणार आहेत:
-
शिव पाणंद रस्त्यांचे सर्वेक्षण करणे.
-
निस्तार पत्रक किंवा वाजिब उल अर्जामध्ये नोंद नसलेल्या रस्त्यांची नोंद करणे.
-
शेतकऱ्यांना रस्ते उपलब्ध करून देण्यासाठी संमती पत्र घेणे.
-
रस्ता अदालत आयोजित करून प्रलंबित प्रकरणांचा निकाल लावणे.
-
शेतरस्त्यांची मोजणी आणि सीमांकन करणे.
-
रस्त्यांच्या कडेला वृक्षलागवड करून सीमांकन मजबूत करणे.
ही सर्व कामे पारदर्शक पद्धतीने आणि स्थानिक प्रशासनाच्या सहभागाने पूर्ण केली जाणार आहेत.
महाराष्ट्र देशात प्रथम
महसूल मंत्री चंद्रशेखर बावनकुळे यांनी सांगितले की, या मोहिमेमुळे प्रत्येक शेताला सुमारे १२ फुट रुंदीचे रस्ते उपलब्ध होतील. अशा प्रकारची शेतरस्ता मोहीम राबवणारे महाराष्ट्र हे देशातील पहिले राज्य ठरणार आहे. या उपक्रमामुळे शेतकऱ्यांना केवळ रस्त्यांची सुविधा मिळणार नाही, तर ग्रामीण भागातील पायाभूत सुविधांचा विकासही गतीमान होईल.
लोकप्रतिनिधी आणि स्थानिक प्रशासनाचा सहभाग
या मोहिमेत सर्व लोकप्रतिनिधी सक्रियपणे सहभागी होणार आहेत. जिल्हाधिकाऱ्यांमार्फत स्थानिक स्तरावर कामकाजाचे नियोजन केले जाणार आहे. यामुळे शेतकरी आणि ग्रामस्थांना थेट सहभाग घेता येईल. स्थानिक पातळीवरील समस्यांचे त्वरित निराकरण होण्यास या सहभागामुळे मदत होणार आहे.
शेतकऱ्यांना मिळणारे फायदे
शेतरस्ता मोहिमेमुळे शेतकऱ्यांना अनेक फायदे मिळणार आहेत. शेतापर्यंत पोहोचणे सोपे होईल, ज्यामुळे कृषी उत्पादनाची वाहतूक सुलभ होईल. यामुळे शेतकरी थेट बाजारपेठेशी जोडले जातील, ज्याचा त्यांच्या आर्थिक उत्पन्नावर सकारात्मक परिणाम होईल. तसेच, ग्रामीण भागातील रस्त्यांचे जाळे मजबूत होऊन विकासाला चालना मिळेल.
सेवा पंधरवड्याचा त्रिस्तरीय आराखडा
सेवा पंधरवडा उपक्रम तीन टप्प्यांमध्ये राबवला जाणार आहे:
पहिला टप्पा (१७ ते २२ सप्टेंबर):
या टप्प्यात शेतरस्त्यांचे सर्वेक्षण, मोजणी, सीमांकन आणि प्रलंबित प्रकरणांचा निकाल लावण्यावर भर दिला जाणार आहे. रस्ता अदालतीद्वारे शेतकऱ्यांच्या तक्रारींचे त्वरित निराकरण केले जाईल.
दुसरा टप्पा (२३ ते २८ सप्टेंबर):
या टप्प्यात ‘सर्वांसाठी घरे’ या उपक्रमाशी संबंधित पूरक कामांवर लक्ष केंद्रित केले जाईल. यामुळे ग्रामीण भागातील गृहनिर्माणाच्या गरजा पूर्ण करण्यास मदत होईल.
तिसरा टप्पा (२९ सप्टेंबर ते २ ऑक्टोबर):
या टप्प्यात स्थानिक जिल्हा प्रशासनामार्फत नाविन्यपूर्ण उपक्रम राबवले जाणार आहेत. यामुळे स्थानिक गरजांनुसार विकासकामांना गती मिळेल.
पारदर्शक आणि शेतकरीकेंद्रित उपक्रम
महसूल विभागाने या मोहिमेची संपूर्ण प्रक्रिया पारदर्शक ठेवण्याचे आश्वासन दिले आहे. शेतकऱ्यांच्या गरजा लक्षात घेऊन आणि स्थानिक प्रशासनाच्या सहभागाने ही मोहीम यशस्वी होईल, असा विश्वास विभागाने व्यक्त केला आहे. यामुळे शेतकऱ्यांना तातडीच्या सुविधा मिळतील आणि ग्रामीण भागाचा विकास गतीमान होईल.
