ई-पीक पाहणी म्हणजे नेमकं काय?
महाराष्ट्र सरकारने ‘माझी शेती, माझा सातबारा, मीच नोंदवणार माझा पीक पेरा’ या संकल्पनेतून ई-पीक पाहणी प्रणाली सुरू केली आहे. यामुळे शेतकरी स्वतःच आपल्या स्मार्टफोनवरून पिकांची नोंदणी करू शकतात, ज्यामुळे सातबारा उताऱ्यावर पिकांची माहिती अचूकपणे अपडेट होते.
ही नोंदणी खरीप हंगामासाठी १ ऑगस्ट ते १४ सप्टेंबर २०२५ पर्यंत करायची आहे. याचा फायदा काय? तुमच्या पिकांचं नुकसान झाल्यास (उदा., अतिवृष्टी किंवा दुष्काळामुळे) तुम्हाला नुकसान भरपाई आणि सरकारी योजनांचा लाभ मिळतो. पण सध्या या ॲपमुळे शेतकऱ्यांचा जीव मेटाकुटीला आलाय.
शेतकऱ्यांना कोणत्या अडचणी येताहेत?
सुनील गोसावी (सिंदखेड, धुळे) कापूस आणि मक्याची पेरणी केली, पण गेल्या आठवड्यापासून ॲपवर नोंदणी करायचा प्रयत्न करतोय आणि काही केल्या सर्व्हर कनेक्ट होत नाही. त्याच्यासारखे अनेक शेतकरी त्रस्त आहेत. येथे काही प्रमुख समस्या:
-
लॉगिन अडचणी : नोंदणीसाठी मोबाईल नंबर टाकल्यानंतर ओटीपी येत नाही, त्यामुळे लॉगिन होतच नाही.
-
सर्व्हरचा त्रास : ॲप उघडलं की फक्त लोडिंगच चालत राहतं. “गोल गोल फिरतंय, पण काही प्रगती नाही,” असं शेतकरी सांगतात.
-
इंटरनेट कनेक्टिव्हिटी : धुळे, जळगाव, नंदुरबारसारख्या ग्रामीण भागात इंटरनेट कमकुवत आहे, ज्यामुळे ॲप वापरणं कठीण होतं.
-
तांत्रिक अज्ञान : अनेक शेतकऱ्यांना ॲप कसं वापरायचं हे समजत नाही, विशेषतः ज्यांच्याकडे स्मार्टफोनचा अनुभव कमी आहे.
या समस्यांवर उपाय काय?
घाबरू नका, काही सोपे उपाय आहेत ज्यामुळे तुम्ही ई-पीक पाहणी यशस्वीपणे करू शकता:
-
सर्व्हरच्या त्रासावर मात : ॲपवर जास्त ट्रॅफिक असतं, त्यामुळे सकाळी लवकर किंवा रात्री उशिरा नोंदणीचा प्रयत्न करा. यावेळी सर्व्हरवर कमी ताण असतो.
-
इंटरनेट तपासा : नोंदणी करताना चांगलं इंटरनेट कनेक्शन असलेल्या ठिकाणी जा. जर गावात नेटवर्क कमकुवत असेल, तर जवळच्या शहरात किंवा सायबर कॅफेमध्ये प्रयत्न करा.
-
ओटीपीचा त्रास : जर ओटीपी येत नसेल, तर ॲप बंद करून पुन्हा उघडा. मोबाईल नंबर तुमच्या आधार कार्डाशी लिंक असल्याची खात्री करा. तरीही समस्या सुटत नसेल, तर 02025712712 या टोल-फ्री क्रमांकावर संपर्क साधा.
-
मदत घ्या : जर ॲप वापरणं अवघड वाटत असेल, तर गावातल्या ग्रामपंचायतीत किंवा जवळच्या कृषी विभागाच्या कार्यालयात जा. तिथे कर्मचारी तुम्हाला मार्गदर्शन करतील.
-
व्हिडिओ ट्युटोरियल्स : YouTube वर “ई-पीक पाहणी कशी करावी” असे व्हिडिओ पाहा. अनेक मराठी चॅनल्सवर स्टेप-बाय-स्टेप मार्गदर्शन उपलब्ध आहे.
का आहे ही योजना महत्त्वाची?
ई-पीक पाहणीमुळे तुमच्या पिकांची नोंद सातबारा उताऱ्यावर अचूकपणे होते, ज्यामुळे तुम्हाला पिक विमा , नुकसान भरपाई , आणि सरकारी अनुदान मिळण्याचा मार्ग मोकळा होतो. जर तुम्ही ही नोंदणी केली नाही, तर नैसर्गिक आपत्तीच्या वेळी तुम्हाला आर्थिक मदत मिळणार नाही. त्यामुळे या अडचणींना घाबरू नका, आणि वेळेत नोंदणी करा.
