मुख्यमंत्री माझी लाडकी बहिण योजना: ई-केवायसीचा नवा नियम काय आहे?
महाराष्ट्र सरकारने मुख्यमंत्री माझी लाडकी बहिण योजना (Mukhyamantri Mazi Ladki Bahin Yojana) अंतर्गत सर्व लाभार्थी महिलांसाठी ई-केवायसी (Electronic Know Your Customer) अनिवार्य केले आहे. या योजनेचा लाभ घेणाऱ्या महिलांना आता दरवर्षी जून महिन्यात आपले डिजिटल सत्यापन पूर्ण करावे लागेल. सरकारने या प्रक्रियेसाठी दोन महिन्यांचा कालावधी दिला आहे. या नियमामुळे योजनेचा लाभ फक्त पात्र महिलांनाच मिळेल आणि अपात्र व्यक्तींना योजनेपासून वगळता येईल, असे सरकारचे म्हणणे आहे.
महिला आणि बाल विकास मंत्रालयाने दिलेल्या माहितीनुसार, या योजनेत सुमारे 26.34 लाख अपात्र व्यक्ती लाभ घेत असल्याचे तपासणीत आढळले आहे, ज्यात काही पुरुषांचाही समावेश आहे. यामुळे डिजिटल सत्यापन प्रक्रियेद्वारे योजनेची पारदर्शिता आणि विश्वासार्हता वाढवण्याचा सरकारचा प्रयत्न आहे.
ई-केवायसी कुठे आणि कशी करावी?
ई-केवायसी प्रक्रिया फक्त आणि फक्त अधिकृत सरकारी पोर्टल https://ladakibahin.maharashtra.gov.in/ekyc वर करावी, असे महिला आणि बाल विकास मंत्रालयाने स्पष्ट केले आहे. यासाठी खालील पायऱ्या फॉलो करा:
-
अधिकृत पोर्टलवर जा आणि तुमचा आधार क्रमांक टाका.
-
नोंदणीकृत मोबाइल क्रमांकावर येणारा ओटीपी प्रविष्ट करा.
-
बँक खाते तपशील आणि इतर आवश्यक माहिती सादर करा.
-
सत्यापन पूर्ण झाल्यावर तुम्हाला पुष्टीकरण मिळेल.
महत्वाचे म्हणजे, गूगल सर्च किंवा इतर कोणत्याही अनधिकृत वेबसाइट्सवरून मिळणाऱ्या लिंक्सवर क्लिक करू नका. अशा वेबसाइट्स तुमचे बँक खाते आणि वैयक्तिक माहिती धोक्यात टाकू शकतात.
बनावट वेबसाइट्सपासून सावध रहा
अलिकडेच hubcomut.in नावाची एक बनावट वेबसाइट समोर आली आहे, जी गूगलवर लाडकी बहन योजनेच्या ई-केवायसीशी संबंधित शोधांमध्ये दिसते. अशा वेबसाइट्सवर तुम्ही तुमची वैयक्तिक माहिती किंवा बँक खात्याचा तपशील प्रविष्ट केल्यास, सायबर गुन्हेगार तुमचे खाते रिकामे करू शकतात किंवा तुमची माहिती चोरू शकतात.
महिला आणि बाल विकास मंत्री अदिति तटकरे यांनी सांगितले की, ई-केवायसी प्रक्रिया अत्यंत सुरक्षित, सोपी आणि पारदर्शी आहे. त्या म्हणाल्या, “लाभार्थ्यांनी फक्त अधिकृत पोर्टलवरच सत्यापन करावे आणि कोणत्याही अनोळखी लिंकवर विश्वास ठेवू नये. वेळेत सत्यापन पूर्ण केल्याने योजनेचा लाभ सुरळीत मिळत राहील.”
लाडकी बहिण योजनेचा लाभ कोण घेऊ शकते?
मुख्यमंत्री माझी लाडकी बहिण योजना (ladki bahin yojana) जुलै 2024 मध्ये सुरू झाली. या योजनेंतर्गत खालील निकष पूर्ण करणाऱ्या महिलांना लाभ मिळतो:
-
वय: 21 ते 65 वर्षे
-
कुटुंबाची वार्षिक उत्पन्न मर्यादा: ₹2.5 लाखांपेक्षा कमी
-
लाभ: दरमहा ₹1,500 थेट बँक खात्यात जमा
सध्या या योजनेत 2.25 कोटींहून अधिक महिला नोंदणीकृत आहेत. योजनेचा उद्देश आर्थिकदृष्ट्या दुर्बल महिलांना स्वावलंबी बनवणे आणि त्यांना आर्थिक स्थैर्य प्रदान करणे हा आहे.
ई-केवायसी का आवश्यक आहे?
e-KYC लागू करण्यामागील सरकारचे मुख्य उद्दिष्ट खालीलप्रमाणे आहे:
-
अपात्र व्यक्तींना वगळणे : योजनेत अपात्र व्यक्ती, विशेषत: पुरुष, लाभ घेत असल्याचे आढळले आहे. डिजिटल सत्यापनामुळे यावर नियंत्रण येईल.
-
लाभार्थ्यांपर्यंत थेट लाभ : ई-केवायसीमुळे योजनेचा लाभ फक्त पात्र महिलांनाच मिळेल.
-
पारदर्शिता आणि विश्वासार्हता : डिजिटल सत्यापनामुळे सरकारी योजनांमध्ये पारदर्शिता वाढेल.
-
भविष्यातील योजनांसाठी सुलभता : ई-केवायसी पूर्ण केलेल्या महिलांना भविष्यात इतर सरकारी योजनांचा लाभ घेणे सोपे होईल.
सायबर फसवणुकीपासून कसे वाचावे?
सायबर फसवणुकीपासून स्वतःचा बचाव करण्यासाठी खालील गोष्टी लक्षात ठेवा:
-
अधिकृत पोर्टल च वापर करा: फक्त https://ladakibahin.maharashtra.gov.in/ekyc वर सत्यापन करा.
-
कोणत्याही अनोळखी वेबसाइटवर तुमचा आधार क्रमांक (Aadhar Card), बँक खाते तपशील (Bank Account Details) किंवा ओटीपी (OTP) शेअर करू नका.
-
फिशिंग लिंक्सपासून सावध रहा : ई-मेल (Email), व्हॉट्सअॅप (WhatsApp) किंवा एसएमएसद्वारे (SMS) येणाऱ्या संशयास्पद लिंक्सवर क्लिक करू नका.
-
तुमच्या बँक खात्याच्या सुरक्षिततेसाठी, नियमितपणे खाते तपासा आणि संशयास्पद व्यवहार आढळल्यास त्वरित बँकेला कळवा.
सरकारचे पुढील पाऊल काय?
महिला आणि बाल विकास मंत्रालयाने सांगितले की, ई-केवायसी प्रक्रियेनंतर योजनेच्या लाभार्थ्यांची यादी अद्ययावत केली जाईल. ज्या महिलांनी 31 ऑगस्ट 2025 पर्यंत सत्यापन पूर्ण केले नाही, त्यांचा लाभ थांबवला जाऊ शकतो. याशिवाय, सरकार लवकरच योजनेच्या लाभार्थ्यांसाठी डिजिटल प्रशिक्षण कार्यक्रम सुरू करणार आहे, ज्यामुळे महिलांना ऑनलाइन सत्यापन आणि इतर डिजिटल प्रक्रियांबाबत जागरूकता वाढेल.
लाडकी बहिण योजनेचे महत्त्व
ही योजना महाराष्ट्रातील महिलांच्या आर्थिक सशक्तीकरणासाठी एक महत्त्वाचा टप्पा आहे. ₹1,500 प्रति महिना ही रक्कम अनेक कुटुंबांसाठी जीवनावश्यक खर्च भागवण्यास मदत करते. विशेषत: ग्रामीण भागातील महिलांना यामुळे स्वावलंबनाची संधी मिळत आहे. योजनेच्या यशस्वी अंमलबजावणीसाठी सरकारने डिजिटल सत्यापनावर भर दिला आहे, ज्यामुळे योजनेचा लाभ योग्य व्यक्तींपर्यंत पोहोचेल.
निष्कर्ष
महाराष्ट्र सरकारची माझी लाडकी बहिण योजना (ladki bahin yojana) महिलांच्या आर्थिक सशक्तीकरणासाठी एक क्रांतिकारी पाऊल आहे. परंतु, योजनेचा लाभ सुरक्षितपणे मिळवण्यासाठी ई-केवायसी पूर्ण करणे अत्यंत आवश्यक आहे. फक्त अधिकृत पोर्टलवरच सत्यापन करा आणि बनावट वेबसाइट्सपासून सावध रहा. तुमची छोटीशी सावधगिरी तुमचे बँक खाते आणि वैयक्तिक माहिती सुरक्षित ठेवू शकते. जर तुम्ही या योजनेच्या लाभार्थी असाल, तर वेळेत सत्यापन करून योजनेचा लाभ सतत मिळवत रहा.
अधिक माहितीसाठी : योजनेशी संबंधित नवीनतम अपडेट्ससाठी महाराष्ट्र सरकारच्या अधिकृत वेबसाइट ला भेट द्या.